INFO BIRO
Felix Romuliana: Svedočanstvo rimske imperije kraj Zaječara
Gaj Valerije majci u čast sazidao je za to vreme raskošan dvorski kompleks, opasan bedemom od 20 odbrambenih kula, a sam car mu je dao ime Romuliana
Ostaci kula i bedema carske palate Felix Romuliana svedoče o moći rimskog imperatora Galerija, koji je podigao svoj dvor na teritioriji današnje istočne Srbije, nedaleko od Zaječara.
Carska palata Felix Romuliana nastala je kada je rimski imperator Gaj Valerije Galerije Maksimijan, pred kraj svoje vladavine odlučio da se povuče u rodni kraj.
Ovo mesto je arheloško nalazište, poznato kao Gamzigrad, u blizini koga je i istoimena - Gamzigradska banja, a od 2007. godine je na listi svetske baštine UNESCO.
Luksuznu carsku palatu, Galerije (250-311), među tadašnjim podanicima poznat i kao “govedar”, posvetio je svojoj majci, Romuli. Kao varvarka, Romula je pred naletom Karpa pobegla sa leve obale Dunava u Priobalnu Dakiju i udala se za čuvara stoke, zbog čega će kasnije njen sin dobiti nadimak Armentarije (lat. Armentarius - govedar), koji će ga pratiti i kada postane imperator.
Gaj Valerije majci u čast sazidao je za to vreme raskošan dvorski kompleks, opasan bedemom od 20 odbrambenih kula, a sam car mu je dao ime Romuliana.
Grad su činili carska palata Felix Romuliana, mali hram, veliki hram i terme. Sve građevine su bogato ukrašene freskama, mozaicima s figuralnim i geometrijskim motivima i ukrasima od velike istorijske i umetničke vrednosti. Palata pripada posebnoj kategoriji rimske dvorske arhitekture i predstavlja njen najočuvaniji primer.
Felix Romuliana nikada nije izgrađena do kraja, a carevi posle Gaj Valerija su posed prepustili hrišćanskoj crkvi. Vek kasnije, palatu su uništili varvari, a u 6. veku Justinijan i je obnovio kao pograničnu tvrđavu. Nakon najezde Slovena krajem 6. veka, nekadašnja carska rezidencija je napuštena. Poslednji put ovaj posed je oživeo kao utvrđeno slovensko naselje u 11. veku.
Arheološka istraživanja započeta su 1953. godine, a pokazala su da u okviru gamzigradskih bedema postoji nekoliko palata i hramova.
Otkrivanjem natpisa “Felix Romuliana” 1984. godine konačno je razrešena zagonetka Gamzigrada.
Sadržaj natpisa je ceo naziv mesta koje se pominje u dva istorijska izvora, u delu nepoznatog pisca iz oko 360. godine, u Epitomama Aurelija Viktora, i u Prokopijevom panegiričkom spisu “O građevinama”, nastalom između 553. i 555. godine.
U Epitomama sadržan je podatak da je rimski imperator Galerije rođen u Priobalskoj Dakiji, gde je i sahranjen, i to u mestu Romulianumu, koje je nazvao po imenu majke Romule.
Danas je izvesno da su Galerije i njegova majka Romula sahranjeni u blizini palate Felix Romuliana, na lokalitetu “Magura“, gde su otkrivene dve zidane grobnice, bogato ukrašene arhitektonskom plastikom, i dve humke sa lomačama na kojima je izvršeno spaljivanje i apoteoza imperatora i njegove majke
Ovaj istorijski biser koji svedoči o rimskom imperatoru koji je živeo na prostoru današnje Srbije nalazi se na 10 km od Zaječara. Do Zaječara je moguće doći automobilom, autobusom i vozom.
Iz pravca Beograda je ka Zaječaru najbolje krenuti Đerdapskom magistralom preko Kladova i Negotina, a razdaljina je oko 250 km. Iz pravca Niša, može se doći putem Niš – Zaječar – Negotin – Kladovo – Rumunija, ali i auto-putem E – 75 do Paraćina, odakle se skreće ka Zaječaru, a potrebno je preći oko 100 km.
Do Zaječara možete stići vozom jer se u ovom gradu ukrštaju železnički pravci Niš – Prahovo i Majdanpek – Bor – Prahovo.
Iz svih većih gradova Srbije postoje autobuski polasci ka Zaječaru, a odatle do Gamzigrada lako ćete stići i pomoću lokalnog prevoza.
Ako se nađete u ovom kraju ne propustite da pored Felix Romuliane, posetite i Radul-begov konak, jedan od najstarijih objekata u Zaječaru, kao i Tursku vodenicu u kojoj se nalazi restoran tradicionalne kuhinje.
Gamzigradska banja se nalazi u blizini ostataka palate Felix Romuliana, sa severne strane čuvene mistične planine Rtanj, poznate po posebnoj energiji i "srpskoj piramidi". Sa tog mesta se odvaja put za Sokobanju, koja će vas očarati svojom prelepom prirodom. Ne propustite da popijete čašu vina u ovim krajevima, jer se u ovom delu zemlje nalaze dva vinska puta Srbije: Vinski put Knjaževac i Vinski put Negotin.
Foto: Wikipedia
Naš BIRO
Lajkujte našu Facebook stranicu da budete u toku sa najnovijim informacijama na Bliskom istoku.
NAŠ BIRO je portal o Bliskom istoku namenjen ex-yu populaciji.
Preporučene priče
FOTO-PRIČA: Zašto je Šarganska osmica toliko posebna?
FOTO-PRIČA: Zamak u Baču, vodeni grad u vojvođanskoj ravnici